Leestijd 5 - 6 min
Leerkracht en kunstenaar Katja neemt met een beeld afscheid als leerkracht van Scholengemeenschap Harreveld
Verbinding blijft
Ruim vijftien jaar werkte Katja Heersink bij Scholengemeenschap Harreveld. Al blijft zij voorlopig voor een paar uur verbonden aan de school en het onderwijsprogramma Future Me, als leerkracht stopt zij. Ze gaat aan de slag in het regulier voortgezet onderwijs in Doetinchem en neemt meer tijd voor haar beeldhouwwerk. Met een bijzonder beeld van haar hand laat Katja iets blijvends achter voor leerlingen en collega’s.

Katja begon in Harreveld als leerkracht bewegingsonderwijs. Met veel plezier, maar door ‘een slechte knie’ moest zij een andere weg inslaan. Katja ging naar de kunstacademie en werd zo’n tien jaar geleden leerkracht beeldende vorming. Die route opende ook de weg naar haar kunstenaarschap. Thuis wacht een speciaal gebouwd atelier op nieuwe beelden. “Ik heb zóveel ideeën om mee aan de slag te gaan. Ik wil graag meer tijd om dat ook echt te gaan doen”.

Ze speelde met het idee om een dag minder voor de klas te gaan, maar alle veranderingen in Harreveld brachten meer gedachten op gang. Door de afbouw van ‘gesloten’ JeugdzorgPlus – samenwerkingspartner iHub onderwijs & familiezorg vertrekt uit Harreveld – brak er afgelopen jaar een onzekere periode aan. Ook voor het team van de scholengemeenschap dat het onderwijs verzorgt voor jongeren van iHub. “Dit zette iets bij mij in gang. En als zoiets eenmaal in je hoofd zit … Ik stelde mijzelf de vraag: zie ik mijzelf hier over tien jaar nog werken? Nee. Ik merkte dat ik op zoek wilde naar nieuwe energie.”

Kleine kunstacademie

Zo ging het balletje rollen en na de zomervakantie begint Katja bij het Houtkamp College in Doetinchem.

“Ik krijg daar veel ontwikkelingsmogelijkheden en word onderdeel van een team van kunstdocenten. Dat laatste vind ik ook erg fijn: kunnen sparren over het vak. De school heeft mooie voorzieningen en zelfs een theaterzaal. Het voelt daar als een kleine kunstacademie. Er zijn bijvoorbeeld plannen om ateliers te gaan maken voor leerlingen, zodat die ook na schooltijd kunnen werken aan hun kunst. Dat lijkt me geweldig. En net als hier, staat ook daar de relatie met jongeren voorop. Die verbinding vind ik belangrijk.”

Ook een periode van afscheid

Het is duidelijk: Katja heeft echt zin in haar nieuwe baan. “Ook spannend hoor, want ik ga werken met een nieuwe doelgroep. Straks heb ik een klas van zo’n dertig leerlingen en niet een klein groepje zoals hier. Dat zal best wennen zijn.” Tegelijkertijd is het nu een periode van afscheid nemen, van fijne collega’s en een bijzondere werkomgeving. Dat is – zeker nu nog onduidelijk is hoe de toekomst van de school eruit gaat zien – ook best vreemd.

“Gelukkig blijf ik nog een paar uur verbonden aan Scholengemeenschap Harreveld”, vertelt Katja, “om ons onderwijsprogramma Future Me te blijven ondersteunen. Ik begeleid ook een andere school die ermee is gestart, dat vind ik geweldig om te doen. Afgelopen jaren werd ik juist door Future Me geïnspireerd. Ik heb veel geleerd van de samenwerking met de kunstenaars en hun kijk op onze jongeren en hun mens-zijn.”

Leve Future Me!

“Ik heb het altijd leuk gevonden om naast het lesgeven ook mee te denken over schoolontwikkeling”, zegt Katja. “Zo hebben we jaren geleden ervoor gezorgd dat jongeren met praktijkonderwijsniveau gelijke kansen krijgen en ook een vakrichting mogen kiezen om bij hun motivatie aan te sluiten.”

Later kwam Katja tijdens haar afstudeeronderzoek naar betekenisvol kunstonderwijs in contact met Future Me en voerde het vernieuwende lesprogramma in op school. Inmiddels gaan leerlingen van veel meer (Aloysius)scholen met kunstenaars op ontdekkingsreis om de mogelijkheden voor hun toekomst te verkennen.

“Bij ons op school heeft filmer Rian – ook één van de kunstdocenten van Future Me – een documentaire gemaakt waarin jongeren zelf vertellen wat de Future Me lessen hebben betekend voor ze. Zo geweldig om te zien en te horen.”

Lees meer in dit artikel over Future Me op Scholengemeenschap Harreveld of op de website van Future Me of op de website rijkekansen.nl waar je ook de film kunt bekijken van Rian waarover Katja vertelt.

Stilteplek met beeld onthuld

Een recente bijdrage van Katja aan Harreveld: een beeld voor de nieuwe stilteplek die 8 juli 2025 werd geopend. Die plek is er gekomen om (oud)leerlingen en (oud)medewerkers van onderwijs en jeugdzorg ruimte te bieden om op hun eigen manier stil te staan bij verlies. “Het idee ontstond omdat we afgelopen jaren helaas ook te maken hebben gehad met rouw door het overlijden van een aantal jongeren en naasten”, vertelt Katja.

Nu iHub gaat stoppen in Harreveld, hebben jeugdhulpcollega’s te maken met een andere vorm van afscheid. En dat geldt ook voor Katja’s collega’s van de school: zij moeten afscheid nemen van hun doelgroep jongeren met wie zij altijd hebben gewerkt. In deze intense tijd krijgen de stilteplek en het beeld dat Katja maakte, zo nog meer betekenis. Ook voor haar zelf, nu zij zelf afscheid neemt als leerkracht.

‘Alles denken’

Geïnspireerd door het verhaal ‘Alles denken’ van Toon Tellegen met een mier en eekhoorn in de hoofdrol, maakte Katja een beeld dat bestaat uit deze twee dieren.

Een grote mier draagt een kleine eekhoorn op zijn schouders. De mier staat voor stabiliteit, kracht, toekomstgerichtheid en doorzettingsvermogen en de eekhoorn vertegenwoordigt veerkracht, flexibiliteit en energie. Door ze samen te brengen, vormen zij een krachtig symbool voor samenwerking, steun en het vermogen om verder te kijken, ondanks moeilijke omstandigheden.

Katja: “Tijdens het lezen van dit verhaal realiseerde ik mij hoeveel verschillende manieren van denken er zijn: overdenken, toedenken, wegdenken, terugdenken, vooruitdenken, indenken en nog veel meer. Ik besefte ook opnieuw dat onze gevoelens en ons handelen sterk worden beïnvloed door onze manier van denken. Dat inzicht wilde ik verwerken in mijn beeld.”

Het beeld laat zeker ook zien wat Katja heeft willen betekenen in de jaren dat zij werkte in Harreveld. “Samen met mij zijn dat heel veel collega’s geweest, van de leefgroepen en van school. Door onze jongeren op onze schouders te laten staan, hebben wij ze perspectief gegeven waardoor zij verder kunnen kijken dan zij zelf dachten. Met dit beeld wilde ik het ‘geven van hulp’ symboliseren. Door steun en vertrouwen kunnen jongeren nieuwe inzichten krijgen en verder groeien. Ik heb ermee willen zeggen: ik kan jou op mijn schouders dragen, zodat jij verder kunt kijken.”

Op stilteplekharreveld.nl vind je meer informatie over de stilteplek en het beeld dat Katja maakte

auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Jeroen Jazet